Wat is een AI checker en hoe kan het je helpen om een negatief BSA te voorkomen?
Een negatief BSA, voor vele studenten ook dit jaar weer een flinke domper. Met de komst van AI, zoals ChatGPT, die studenten helpt bij het schrijven van essays, is er ook een toename van het aantal gevallen waarin studenten worden betrapt op het gebruik van AI zonder de nodige voorzichtigheid. De kans op een negatief BSA wordt hiermee een stuk groter. Maar wist je dat er een oplossing voor dit probleem is? Een AI checker. In dit artikel lees je wat een AI checker is en hoe het je kan helpen na het ontvangen van een negatief BSA.
De schrik van een negatief BSA in het AI-tijdperk
Stel je voor: je hebt een druk studiejaar achter de rug. Om tijd te besparen heb je bij een paar essays AI ingezet. Bijvoorbeeld een stukje tekst laten schrijven of controleren door ChatGPT. Niks mis mee, denk je, iedereen doet het toch? Maar dan komt de schok: je krijgt een negatief BSA of je wordt voor fraude naar de examencommissie gestuurd. Waarom? Omdat delen van je ingeleverde werk herkend zijn als AI-tekst en dus gezien worden als plagiaat.
Je bent niet de enige. Dit jaar stonden veel studenten voor deze nare verrassing. Een negatief BSA is een harde klap; het betekent dat je mogelijk moet stoppen met je opleiding. Dat zorgt voor enorm veel stress. Gelukkig is er een manier om dit te voorkomen: een AI checker.
Kort antwoord op onze hoofdvraag: Een AI checker is een slim programma dat speciaal getraind is om te herkennen of een tekst door een mens of door AI is geschreven. Door zo’n AI-checker te gebruiken voordat je je verslag of essay inlevert, kun je tijdig zien of jouw tekst verdacht overkomt. Daarmee kun je aanpassingen doen zodat je werk origineel oogt en niet onbedoeld als plagiaat wordt aangemerkt. Zo verklein je de kans op een plagiaatbeschuldiging en een negatief BSA heel erg.
Wat is een AI checker?
Een AI checker, ook wel AI-detector genoemd, is een digitale tool die met behulp van kunstmatige intelligentie jouw tekst analyseert en inschat of deze door een mens of door een AI-model is geschreven. Vergelijk het met een plagiaatchecker, maar dan specifiek gericht op AI-gegenereerde zinnen. Een bekend voorbeeld was de AI Text Classifier van OpenAI: een tool die teksten beoordeelde op waarschijnlijkheid dat ze door ChatGPT waren geschreven. Er zijn ook andere tools zoals GPTZero, Turnitin AI Review, of Copyleaks AI-detector die veel gebruikt worden.
Zo’n AI-checker kijkt naar allerlei subtiele kenmerken in je tekst. AI-gegenereerde teksten zijn bijvoorbeeld vaak erg netjes gestructureerd, bevatten weinig taalfouten en gebruiken soms iets te algemeen of formeel taalgebruik. Een mens schrijft meestal met meer variatie en persoonlijke “touch”. De checker herkent patronen en geeft een score of oordeel, bijvoorbeeld “95% kans dat dit AI is” of juist “overwegend menselijk geschreven”.
Waarom is dit belangrijk?
Omdat hogescholen en universiteiten steeds vaker dit soort tools inzetten bij ingeleverde opdrachten. Als jouw tekst in zo’n detector grotendeels als AI-werk uit de bus komt, kan je docent dit zien als een red flag. Het gevolg? Onderzoek naar fraude of plagiaat, met alle gevolgen van dien. En in het eerste studiejaar kan zo’n fraudeverdenking direct bijdragen aan een negatief BSA: het signaal dat je niet door mag met de opleiding. Lees hier meer over de gevolgen van een negatief bsa.
Waarom lopen studenten risico door AI-teksten?
Als student heb je het druk en AI-tools zoals ChatGPT zijn verleidelijk. Ze kunnen in seconden een net geformuleerde alinea produceren of je helpen een verslag af te maken als de deadline nadert. Veel studenten gebruiken AI om tijd te winnen of omdat ze onzeker zijn over hun taalvaardigheid. Vooral bij lastige schrijfopdrachten of als je even inspiratieloos bent, is de verleiding groot om ChatGPT “even wat te laten typen”.
Het probleem is dat alles wat je niet zelf bedacht of geschreven hebt, maar wel inlevert zonder bronvermelding, wordt gezien als plagiaat. Ook al komt het niet van een boek of medestudent, maar van een computerprogramma; je doet je voor als auteur van tekst die je niet zelf hebt gecreëerd. Scholen noemen dit AI-gebruik zonder toestemming zelfs expliciet fraude. Dat betekent dat als je betrapt wordt, de examencommissie zware sancties kan opleggen. Denk aan een 1,0 voor het vak, uitsluiting van (her)tentamens, of in het ergste geval verwijdering van de opleiding.
Waarom loop ik dan risico op een negatief BSA?
Een negatief BSA is vaak het gevolg van zo’n ernstige sanctie in je eerste jaar. Je krijgt bijvoorbeeld een 1 vanwege geconstateerd plagiaat met AI, waardoor je niet genoeg studiepunten haalt. Bam, negatief BSA. Of de examencommissie besluit direct dat je moet stoppen wegens fraude. Dit wil niemand meemaken. Daarom is bewust omgaan met AI en goed controleren zo belangrijk.
Voorkom een negatief BSA met een AI checker
Gelukkig hoef je AI niet volledig te mijden uit angst. Het gaat erom dat je slim en verantwoord met die hulpmiddelen omgaat. Een AI checker kan je daarbij helpen als een soort vangnet.
Hoe werkt dat checken in de praktijk?
Stel, je hebt met behulp van ChatGPT een eerste versie van je essay geschreven of laten corrigeren. Je twijfelt een beetje: “Zou mijn docent merken dat ik AI heb gebruikt?” Op dat moment haal je je tekst door een AI-checker, bijvoorbeeld GPTZero of de AI-detector van Turnitin. Die tool geeft aan in hoeverre jouw tekst overeenkomt met typische AI-output. Als de checker bijvoorbeeld zegt dat jouw tekst voor 80% door AI geschreven lijkt, dan weet je dat je in de gevarenzone zit. Je kunt dan delen van de tekst herformuleren in je eigen woorden, meer persoonlijke voorbeelden toevoegen of de stijl aanpassen, zodat het menselijker wordt. Lees ook: Hoeveel plagiaat mag je hebben?
Door deze check vóór het inleveren te doen, kun je onbedoeld plagiaat voorkomen. Het laatste wat je wilt, is achteraf te horen krijgen dat je hebt gefraudeerd terwijl je dat niet zo bedoelde. Een AI-checker is dus een preventief hulpmiddel: het waarschuwt je op tijd dat er mogelijk iets mis is met je tekst. Daarmee voorkom je dat je voor vervelende verrassingen komt te staan zoals een beschuldiging van plagiaat, een gerechtelijke procedure binnen de school of een negatief BSA.
Wees je bewust van de beperkingen van AI-checkers
Belangrijk om te realiseren: een AI checker is een handig hulpmiddel, maar geen wondermiddel. Vertrouw er niet blindelings op. Zelfs de ontwikkelaars geven dat toe. OpenAI heeft bijvoorbeeld haar eigen AI Text Classifier offline gehaald omdat die niet betrouwbaar genoeg was. Hij herkende lang niet alle AI-teksten en gaf ook regelmatig vals alarm.
Wat zijn zoal de beperkingen van een AI-checker?
Onnauwkeurigheid:
De huidige AI-detectors halen misschien 70-80% nauwkeurigheid in ideale omstandigheden. Dat betekent dat ze het regelmatig mis hebben. Een tekst die jij zelf hebt geschreven, kan onterecht als AI-product aangemerkt worden (false positive). Omgekeerd kan een slim bewerkte AI-tekst soms door de detector glippen (false negative). Zo’n fout kan jou dus óf valse zekerheid geven, óf onterechte stress.
Eenvoud te omzeilen:
Veel studenten vinden manieren om AI-checkers te slim af te zijn. Er bestaan zelfs zogeheten AI humanizers. Dat zijn tools die een AI-tekst een make-over geven zodat hij minder opvalt als AI. Ook je tekst gewoon hier en daar herschrijven kan de score al flink veranderen.
Nieuwe AI vs oude detector:
AI-technologie ontwikkelt razendsnel. Elke keer dat er een nieuwe versie van ChatGPT of een andere AI uitkomt, kan die weer iets menselijker schrijven. De detectiesoftware moet dan worden bijgewerkt om het te kunnen herkennen. Dit is een voortdurende wedloop. Een AI-checker die vorig jaar goed werkte, kan dit jaar verouderd zijn. Universiteiten gebruiken vaak dezelfde openbare tools. Die zijn niet magisch veel beter dan wat jij online kunt vinden. Laat je dus niet intimideren als een docent roept dat hij “geavanceerde AI-detectie” heeft; uiteindelijk koken ze met hetzelfde water.
Wat betekent dit voor jou?
Gebruik de AI-checker vooral als hulpmiddel, niet als garantie. Zie een waarschuwing van de checker als een signaal dat je werk mogelijk te veel AI bevat naar de smaak van een docent. Pas je tekst aan totdat de checker aangeeft dat het risico laag is. Maar omgekeerd, als de checker zegt dat alles oké is, blijf dan toch kritisch naar je eigen tekst kijken. Zorg dat jouw persoonlijke inbreng duidelijk is.
Uiteindelijk beslist een menselijke docent of examencommissie over plagiaat. En die letten op meer dan alleen de output van een tool. Ze kijken ook naar inhoud en stijl. Een ervaren docent merkt het vaak als een tekst niet klinkt als iets wat jíj zou schrijven.
→ Tip: Bewaar altijd je eigen schrijfproces. Werk bijvoorbeeld in Google Docs of Word en sla versies op. Mocht je ooit ten onrechte verdacht worden, dan kun je laten zien hoe je tekst tot stand is gekomen. Inclusief tussentijdse versies en tijdstempels. Dat is je beste verdediging tegen een fout van een AI-detector.
Hoe kan een AI checker je helpen na een negatief BSA?
Misschien lees je dit artikel te laat en heb je al een negatief BSA opgelopen, bijvoorbeeld door plagiaat met AI. Dat is zuur, maar het is niet het einde van de wereld. Een AI checker kan juist nu een onderdeel zijn van je strategie om er weer bovenop te komen en herhaling te voorkomen.
Stel, je hebt een negatief BSA omdat je betrapt bent op het gebruik van ChatGPT bij een opdracht. Je hebt waarschijnlijk onbedoeld plagiaat gepleegd: je leverde AI-tekst in zonder het te zeggen. Nu sta je voor de keuze: doorgaan bij een andere opleiding, of proberen in beroep te gaan zodat je misschien toch door mag. In beide gevallen wil je laten zien dat je je les hebt geleerd en dit niet opnieuw zal gebeuren. Dit zijn een paar manieren waarop een AI-checker je vanaf nu kan helpen:
Voorkomen van plagiaat in de toekomst:
Een negatieve ervaring kan als wake-up call dienen. Voortaan gebruik je bij iedere opdracht een AI checker als veiligheidsmaatregel. Zo voorkom je dat je per ongeluk nóg eens plagiaat pleegt. Je hebt aan den lijve ondervonden hoe ernstig de gevolgen zijn; met een checker check je elke tekst op AI-sporen voordat die de deur uit gaat. Jij weet straks zeker: mijn werk is origineel genoeg. Dat vertrouwen straal je ook uit richting docenten.
Lees ook: Duplichecker, eenvoudig plagiaat opsporen
Verbeteren van je schrijfvaardigheid:
Klinkt gek, maar een AI-checker zoals Grammarly kan indirect je schrijven verbeteren. Als zo’n tool aangeeft dat bepaalde zinnen “AI-achtig” zijn, ga je die herschrijven. Gaandeweg leer je het verschil tussen vlakke, generieke zinnen en persoonlijk, levendig taalgebruik. Je ontwikkelt een eigen stijl die niet te verwarren is met een chatbot. En je krijgt wellicht feedback waardoor je bewuster leert schrijven. Uiteindelijk heb je die checker op een dag misschien niet eens meer nodig, omdat je zelf al aanvoelt wat wel/niet kan.
Bewustwording en verantwoordelijkheid:
Een negatief BSA is een harde leerschool. Je weet nu hoe belangrijk het is om verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen werk. Door voortaan actief een AI checker in te zetten, toon je aan jezelf en anderen dat je je daarvan bewust bent. Je bent alerter op de herkomst van je teksten. Dit helpt je niet alleen voor nu, maar gedurende je hele studie en zelfs daarna in het werkveld, waar originaliteit ook gewaardeerd wordt.
Lees ook: BSA omlaag in 2025 – 2026: geldt dat ook voor jou?
Kun je ChatGPT zelf vragen of een tekst door AI is geschreven?
Je vraagt je misschien af: “Kan ik niet gewoon aan ChatGPT zelf vragen of het een bepaalde tekst heeft geschreven?” Interessante gedachte. Je zou bijvoorbeeld een alinea van je verslag kunnen kopiëren en aan ChatGPT kunnen vragen: “Heb jij dit geschreven?”.
In sommige gevallen geeft ChatGPT dan een inschatting. Het zou kunnen zeggen: “Deze tekst lijkt op mijn schrijfstijl” of juist “Ik herken dit niet als door mij gegenereerd.” Maar: dit is geen betrouwbare methode. ChatGPT heeft geen geheugen van álle teksten die het genereert, tenzij je diezelfde sessie doorgaat. Bovendien kan het zich vergissen of een standaardantwoord geven om voorzichtig te zijn.
OpenAI’s modellen zijn niet ontworpen als plagiaatdetectors van hun eigen output. Als je ChatGPT vraagt naar de oorsprong van een tekst, krijg je hooguit een gok op basis van dezelfde soort algoritmes als een AI-checker. Soms zit het mis. Er zijn gevallen bekend waarbij ChatGPT “zeker wist” dat een door een mens geschreven tekst door AI gemaakt zou zijn. Fout dus. Gebruik dus liever echte AI-detectietools en vooral je eigen gezonde verstand.
Hoe ga je om met een negatief BSA door AI-gebruik?
Een negatief BSA ontvangen doordat je AI gebruikte, het voelt wrang. Alsof al je harde werk voor niets is geweest en een dom foutje alles verpest. Maar onthoud: falen is ook een kans om te leren en te groeien. Dit zijn onze tips:
Erken de situatie
Ja, dit is balen. En ja, het is (deels) je eigen fout geweest. Probeer niet in de ontkenning te schieten of de schuld buiten jezelf te leggen. Je hebt nu een negatief BSA; dat feit moet je onder ogen zien. Pas als je erkent “Oké, er is iets misgegaan, en dat kwam door [mijn actie/het gebruik van AI.” kun je verder.
Leer van je fouten
Analyseer wat er precies fout ging. Wist je niet dat AI-tekst plagiaat was? Vertrouwde je te veel op een online tool zonder na te denken? Was je timemanagement slecht, waardoor je naar noodgrepen greep? Identificeer de lessen. Vervolgens: neem maatregelen. Misschien ga je een cursus academisch schrijven volgen, of voortaan altijd je teksten dubbel checken. Tools zoals een AI checker van Scribbr heb je nu in je gereedschapskist om fouten te voorkomen. Gebruik ze dan ook! Elke fout is vergeeflijk als je er maar van leert.
Zoek hulp waar nodig
Je staat er niet alleen voor. Hoge scholen en universiteiten hebben studieadviseurs, decanen, workshops over vaardigheden en meer. Maak daar gebruik van. Vertel je studieadviseur eerlijk over je negatief BSA en de rol van AI daarin. Samen kun je een plan maken om komend jaar wél succesvol te zijn. Zonder valkuilen. Als stress en tijdsdruk grote factoren waren, zoek naar manieren om die aan te pakken. Zie ook: Negatief BSA aan hogeschool Rotterdam en Negatief BSA aan HVA.
Blijf positief en gemotiveerd
Dit punt klinkt cliché als je net slecht nieuws hebt gehad. Maar probeer te zien: een negatief BSA is niet het einde van je academische carrière. Er zijn procedures om bezwaar te maken of om uitstel te krijgen. En zo niet, dan is er wellicht een andere opleiding of route waar je met hernieuwde kennis succes boekt. Laat één tegenslag niet je zelfvertrouwen slopen.
Tenslotte, weet dat je juridische stappen kunt ondernemen als je meent dat het BSA onterecht is of als je de kans wilt krijgen om jezelf te verbeteren. In zo’n geval kun je bijstand zoeken bij ons om bezwaar of beroep aan te tekenen. Er is vaak meer mogelijk dan je denkt.
Negatief BSA gekregen? De Studentenadvocaat helpt
Wist je dat De Studentenadvocaat je kan bijstaan als je een negatief BSA hebt ontvangen, bijvoorbeeld na vermeend AI-gebruik of plagiaat? Juridische hulp kan deuren openen. Ben je het niet eens met dat negatieve bindend studieadvies? Denk je dat de straf te zwaar is, of dat de omstandigheden niet eerlijk zijn meegewogen? Onze onderwijsrechtadvocaten kunnen je helpen om een bezwaarschrift op te stellen of in beroep te gaan tegen het besluit.
Heb jij hulp nodig of gewoon behoefte aan advies? Stuur ons vandaag nog een berichtje, gewoon in je eigen woorden. Leg uit wat er is gebeurd. Wij luisteren en kijken samen hoe we je het beste kunnen helpen. Samen zorgen we ervoor dat je eerlijk behandeld wordt en verder kunt met je toekomst.
Veelgestelde vragen over AI-checkers en negatief BSA
-
AI-detectietools worden steeds beter, maar ze zijn nog verre van 100% betrouwbaar. Onderzoek laat zien dat ze regelmatig zowel vals positieven geven (een door jou geschreven tekst wordt ten onrechte als AI bestempeld) als vals negatieven (AI-tekst die door de detector gemist wordt). Als jij zeker weet dat je zelf hebt geschreven, maar de tool zegt van niet, zorg dan dat je je schrijfproces kunt aantonen. Andersom, als je AI gebruikt en de tool merkt het niet op: denk niet dat je vrijuit gaat: een docent kan het alsnog vermoeden. Vertrouw dus niet blind op de tool en gebruik altijd je eigen oordeel.
-
Dat verschilt per opleiding en docent. Over het algemeen geldt: het resultaat dat je inlevert moet door jou zelf gemaakt zijn, tenzij anders vermeld. Een AI mag je best helpen. Bijvoorbeeld ideeën genereren of teksten laten herschrijven in betere taal, maar de inhoud en het uiteindelijke werk moeten authentiek van jou zijn. Veel instellingen hebben (nog) geen officieel beleid, maar docenten geven vaak aan wat mag. Sommige docenten verbieden alle AI-hulp, anderen staan beperkt gebruik toe zolang je het vermeldt. Vraag bij twijfel je docent om duidelijkheid.